Gambyong pareanom
Bab lan Paragraf
Sajarah
Beksan Gambyong mujudaken beksan ingkang wiwitaipun dipunbeksakake dening para taledhek. [1] Beksan iki banjur dibesut dening Kraton Mangkunegaran saengga dadi beksan kang luwih alus. [1] Miturut tradhisi lisan ing tlatah Pati Gambyong iku jenengane waranggana kang trampil lan prigel anggone mbeksa. [2] Beksan Gambyong iku wiwitane tarian rakyat kang dibeksakake denging taledhek lan padatan dianggo ing satengahing bebrayan agung ingaranan tayub. [1] Para taledhek iku mbeksa sinambi nembang. [1] Ing satengahing mebksa lan nembang mau, para taledhek uga ngajak wong-wong lanang sing padha nonton (mligine sing sugih) supaya ''ngibing'' bareng. [1] Sing dadi garapan Kraton Mangkunagaran dudu taledhek kang ngibing bareng wong lanang iku, nanging nalika dheweke njoged dhewe sinambi mincut para wong lanang kang pengin ngibing bareng dheweke. [1]. Gandheng garapane bedha saka tarian asline, gambyong kang dibesut dening Kraton Mangkunegaran ora nganggo nembang maneh, wujude tarian uga pinathok dening paugeran-paugeran beksan saka kraton.[1]Nalika jamane Mangku Nagara V (1881-1896), beksan Gambyong dikirim minangka duta kesenian ing nagari Walanda. [1] Iki pisanan Gambyong disuguhake ing sangarepe “forum bergengsi”. [1] Jebul para ahli lan sutresna budhaya ing nagari Walanda remen marang beksan Gambyong. Mulane,wiwit wektu iku Gambyong mesthi disuguhake nalika nyambut tamu-tamu kraton. [1] Nalika paprentahane Mangku Nagara VII (1944-1986), yaiku taun 1950, Gambyong Pareanom digarap dening Nyi Bei Mintararas. [1] Beksan Gambyong Pareanom iku sengaja digarap lan disuguhake ing pahargyan dhauping Gusti R. A. Siti Nurul Kamaril Ngasarati Kusumawardhani kaliyan R. M. Suryasurarsa. [1] Sapunika, Beksan Gambyong Pareanom dipunsuguhaken minangka beksan “sugeng rawuh” kangge nyambut tamu-tamu ingkang rawuh ing kraton. [1] Kajaba punika,boten namung wonten kraton kemawon, nanging ing papan panggenan pariwisata kadosta Ambarukmo Palace Hotel ugi asring ngedalaken beksan Gambyong Pareanom kangge nyambut tamu (senajan tata busananipun boten sami persis kaliyan gaya Mangkunegaran). [1]
Tata Rias lan Busana
Busana ingkang dipunagem nalika mbeksa taksih kagolong sederhana, boten kados busana beksan kraton kadosta Bedhaya lan Srimpi. [1] Busana penari gambyong dipunwastani angkinan utawi kembenan. [3] Penari Gambyong ngagem jarik ingkang dipunwiru ngajeng lan angkin utawi kemben kangge nutup payudara. [1] Padatan kemben punika corakipun manalagi, nanging kadhang kala nggadhahi motif ngangge benang mas. [2] Dhadha ingkang nginggil boten katutup kemben, namung wonten kalung kang gumantung. Sampur (lendang) dipunsampiraken ing pundhak sisih tengen. [1][2] Perhiasan ingkang dipunagem inggih punika kalung, subang (suweng), lan gelang. [2] Rikmanipun dipungelung radi wiyar, dipuntutupi harnet, dipasangi cunduk mentul lan cunduk jungkat. [2] Cunduk mentul dipunpasang ing gelungan utawa sanggul, dene cunduk jungkat ing mbun-mbunan. [2] Ing gelung uga dipunparingi roncenan kembang mlathi. [2]
